Je hart kan écht breken

Je hart kan écht breken

Een gebroken hart kun je écht hebben. Cardioloog Ivo van der Bilt van het HagaZiekenhuis promoveerde onlangs op het verschijnsel.
Stress slaat echt op het hart. De emoties veroorzaken zelfs een ontsteking
Ivo van der Bilt
Daar lig je dan met je liefdesverdriet. Op de hartbewaking. Het gebeurt echt. Het hart kan stuk gaan door groot verdriet of grote schrik. Hartdokter Ivo van der Bilt deed tien jaar onderzoek naar dit gebroken-hart-syndroom.

Nee, het orgaan breekt niet letterlijk in tweeën. Maar een overdosis adrenaline, door grote stress, kan wel een ontsteking veroorzaken in het hart. Het pompt het bloed dan nog maar heel zwakjes rond. En daar kun je je knap beroerd door voelen. Doodop.

Van der Bilt (40) toont een bewegende illustratie van een gezond hart naast een ‘gebroken’ hart. Het eerste knijpt volledig samen op elke hartslag, het tweede alleen aan de voorkant. De ‘punt’ van het hart doet het niet of nauwelijks.

Adrenaline
Het hart raakt overprikkeld door de enorme stoot adrenaline, kun je zeggen
Ivo van der Bilt
De Haagse cardioloog raakte geïntrigeerd door het fenomeen vanwege een patiënte die haar man had moeten reanimeren. Hij overleefde het niet. Als klap op de vuurpijl werd ze zelf getroffen door een hartinfarct. Althans, zo leek het. Van der Bilt laat een hartecho zien van het kloppende orgaan, dat alleen aan de voorkant samentrekt. De rest doet niet mee. Zo ziet een hartaanval eruit. De kransslagader is verstopt, het hart krijgt geen zuurstof meer en stopt.

Maar het was geen hartaanval; haar hart kon de stress niet aan. ,,We hebben het nog niet aan kunnen tonen, maar we gaan ervan uit dat de ontsteking ontstaat door de adrenaline. Het hart raakt overprikkeld door de enorme stoot adrenaline, kun je zeggen.”

Tako-tsubo
Wat vaststaat na het onderzoek: het fenomeen bestaat. Het is al vaker beschreven in de literatuur, voor het eerst in Japan in 1990. Daar werd de aandoening tako-tsubo genoemd, naar een Japanse keramieken pot bedoeld om inktvissen te vangen, die dezelfde vorm heeft als een hart dat niet volledig samentrekt.

In 2005 verscheen er een case study naar 15 patiënten waarna het syndroom bekender werd. Van der Bilt is naar eigen zeggen niet de eerste die het fenomeen heeft beschreven, wel heeft hij het als eerste goed onderzocht in één patiëntengroep. Hij onderzocht ruim 300 patiënten in zes verschillende ziekenhuizen. Daarbij heeft de medisch specialist zich gericht op patiënten met een hersenvliesbloeding, die er door de stress een ‘gebroken hart’ bij kregen. Dat heeft een praktische reden. ,,Toen ik aan dit onderzoek begon, dacht ik: waar haal ik nu de patiënten vandaan? Toen vertelde een collega, een neuroloog, dat hij het heel vaak zag in zijn praktijk. Een kwart van de patiënten met een hersenvliesbloeding lijdt eraan.”

Een gebroken hart, een hartverzakking of hartverlamming is niet alleen poëzie, zegt Van der Bilt. ,,Stress slaat echt op het hart. De emoties veroorzaken zelfs een ontsteking. Zelf kan ik bij spanning ook wat voelen daar. Ik wilde weten: wat is het, hoe komt het?”

Vreugde
Een gebroken hart gaat binnen twee weken vanzelf over zonder dat je er iets aan overhoudt
Ivo van der Bilt
De boosdoener blijkt dus de adrenaline die vrijkomt in stresssituaties: een relatiebreuk, het verlies van een dierbare of na grote schrik, zoals na een auto-ongeluk. Maar de arts constateerde het ooit ook bij de winnaar van een loterij. ,,Als je heel blij wordt, kan het net zo goed gebeuren. Dat wordt het happy heart syndrome (blije-hart-syndroom, red.) genoemd. Dat is net beschreven.”

De hartdokter krijgt ongeveer maandelijks een patiënt op consult met het syndroom. De uitdaging is om het te herkennen. ,,Vaak haal je dat uit het verhaal. Zoals van de vrouw die op Valentijnsdag haar man dood in bed vond. Bij een hartinfarct ga je de aders onderzoeken op verstoppingen en geef je bloedverdunners. Als het om een gebroken hart gaat, hoeft dat niet. Dat gaat binnen twee weken vanzelf over zonder dat je er iets aan overhoudt.”

Nu Van der Bilt het bestaan van de aandoening heeft vastgesteld, hoopt hij dat een andere onderzoeker het als promotieonderzoek verder oppakt. ,,We zouden het hart kunnen helen met ontstekingsremmers. Maar dat mag niet zomaar. Dan moeten we eerst met bewijs komen dat dat werkt.”

https://www.ad.nl/nieuws/je-hart-kan-echt-breken~ae77d3da/