Speech van Charlie Chaplin in de film ‘The Great Dictator’
Speech van Charlie Chaplin in de film ‘The Great Dictator’. Gemaakt in 1940 is zijn speech helaas heden ten dage nog steeds een feest der herkenning, en tegelijkertijd is het een pareltje. Een vertaling volgt:
Het spijt me, maar ik wil geen keizer zijn. Dat is niet mijn taak. Ik wil niet uitsluiten of iemand te veroveren. Ik wil iedereen helpen – indien mogelijk – Jood, heiden – zwart, wit. We willen allemaal elkaar helpen. De mens is zo. We willen leven voor elkaars geluk – niet voor elkaars ellende. We willen niet haten of elkaar verachten. In deze wereld is er ruimte voor iedereen. En de goede aarde is rijk en kan aan ieders behoefte voldoen. De manier van leven kan vrij en mooi zijn, maar we zijn de weg kwijt geraakt.
Hebzucht heeft de zielen der mensen vergiftigd, heeft de wereld gebarricadeerd met haat, heeft ons met paradepas ellende en bloedvergieten in geleid. We hebben snelheid ontwikkeld, maar we hebben onszelf opgesloten. Machines die overvloed geven, gaven ons behoeftigheid. Onze kennis heeft ons cynisch gemaakt. Onze slimheid, hard en onvriendelijk. We denken te veel en voelen te weinig. Meer dan de machines hebben we menselijkheid nodig. Meer dan slimheid behoeven we vriendelijkheid en zachtheid. Zonder deze kwaliteiten zal het leven gewelddadig zijn en zal alles verloren gaan.
Het vliegtuig en de radio hebben ons dichter bij elkaar gebracht. De aard van deze uitvindingen schreeuwt om de goedheid in mensen – schreeuwt om universele broederschap – de eenheid van ons allen. Zelfs nu bereikt mijn stem miljoenen mensen over de hele wereld – miljoenen wanhopige mannen, vrouwen en kleine kinderen – slachtoffers van een systeem die mannen doet martelen en onschuldige mensen doet opsluiten.
Aan degenen die mij kunnen horen, zeg ik – wanhoop niet. De ellende die nu is aangebroken, is slechts het passeren van hebzucht – de bitterheid van mensen die de weg van de menselijke vooruitgang vrezen. De haat van de mensen zal passeren, en dictators zullen sterven, en de macht die ze namen van de mensen zal terugkeren naar het volk. En zolang mensen sterven, zal de vrijheid nooit verloren gaan.
Soldaten! Geef jezelf niet aan bruten – mannen die je verachten – je tot slaaf maken – die je leven reglementeren – je vertellen wat te doen, wat te denken en wat te voelen! Die je drillen (africhten) – je dieet bepalen – behandelen als vee, gebruiken als kanonnenvoer. Geef jezelf niet aan deze onnatuurlijk mannen, machinemannen met machine geesten en machine harten! Jullie zijn geen machines! Jullie zijn geen vee! Jullie zijn mensen! Je hebt de liefde voor de mensheid in je hart! Je hoeft niet haten! Alleen de onbeminde haten – de onbeminde en de onnatuurlijke! Soldaten! Vecht niet voor de slavernij! Vecht voor de vrijheid!
In het 17e hoofdstuk van St Luke is geschreven: “het Koninkrijk van God is in de mens” – niet een man noch een groep mannen, maar in alle mensen! In jullie! Jullie, de mensen hebben de macht – het vermogen om machines te creëren. De bevoegdheid om geluk te creëren! Jullie, de mensen, hebben de macht om dit leven vrij en mooi te maken, om van dit leven een prachtig avontuur te maken.
Daarom – in naam van de democratie – laat ons die macht gebruiken – laten we ons allemaal verenigen! Laten we vechten voor een nieuwe wereld – een fatsoenlijke wereld die mannen een kans zal geven om te werken – die de jeugd een toekomst en ouderdom zekerheid zal geven. Door deze dingen te beloven, zijn bruten aan de macht gekomen. Maar ze liegen! Zij voldoen niet aan die belofte. Dat zullen ze nooit!
Dictators bevrijden zichzelf, maar ze maken de mensheid tot slaaf! Laten we nu vechten om die belofte te vervullen! Laten we vechten om de wereld te bevrijden – om weg te doen met de nationale belemmeringen – om weg te doen met hebzucht, met haat en intolerantie. Laten we vechten voor een wereld van de rede, een wereld waar de wetenschap en vooruitgang zullen leiden tot geluk van alle mensen. Soldaten! In naam van de democratie, laat ons allemaal verenigen!
