Fibromyalgie en Vitamine D tekort!
In diverse onderzoeken wordt fibromyalgie in verband gebracht met vitamine D3 tekort. Onderzoekers waren benieuwd of vitamine D invloed uitoefent op de ernst van de klachten die fibromyalgie-patiënten hebben zoals pijn en vermoeidheid. Dit bleek inderdaad het geval. Door de verminderde absorptie van voedingsstoffen kan er een groot tekort ontstaan aan vitamine D3. De botdichtheid wordt hierdoor verlaagd. Door een tekort aan vitamine D3 kunnen onverklaarbare bot- en spierpijnen ontstaan.
Wanneer een patiënt symptomen heeft die lijken op fibromyalgie, dan is het niet uitgesloten dat een tekort aan vitamine D in het spel is.Wanneer de symptomen in de zomer verminderen of als zonlicht of een zonnebankkuur verlichting brengt moet men allert zijn voor osteomalacie.
Een bepaling van vitamine D in het serum kan in elk ziekenhuislaboratorium worden uitgevoerd. Het is dan ook verstandig om u hierop te laten testen. De waarde moet boven de 80 nmol/liter liggen. Een inname van 200 iE (5 mcg) vitamine D3 per dag verhoogt het serumwaarde met ongeveer 5 nmol/liter. Michael Hollick beschrijft in zijn boek een testje dat eenvoudig zelf gedaan kan worden. Druk met de wijsvinger op het borstbeen. Als dit heel pijnlijk is dan duidt dat op osteomalacie en dus op een vitamine D3 tekort.
Is teveel vitamine D giftig?
In tegenstelling tot wat lang is gedacht, hoeft men voor toxische verschijnselen van vitamine D niet te vrezen. In de wetenschappelijke literatuur wordt een indicatie gegeven voor de toxiciteit van vitamine D bij serumwaarden boven 500 nmol/l, overeenkomend met een dagelijkse inname van 20.000 IE per dag. Bij senioren worden vaak hele lage serumwaarden gevonden.
De vitamine D deskundige dr. Michael Hollick stelt dat een vitamine D3 inname van 2000 IE per dag zonder problemen gedaan kan worden. Voor de meeste mensen is 1000 IE (=25 μg)adequaat.
Heeft u de volgende kenmerken? Denk dan aan een vitamine D3 tekort.
Brengt zonlicht of een zonnebank verlichting of zijn uw symptomen in de winter erger dan in de zomer? Denk dan aan vitamine D.
Sluipende pijnen en pijnen beginnend in het lumbale ruggenmerg en dijen die later zich uitspreiden naar armen en ribben.
Een symmetrische, niet uitstralende pijn, gepaard met een gevoeligheid van de botten.
Zwakke proximale spieren, zoals moeite met trappen lopen en opstaan vanuit hurkpositie.
- Voorkomen of opheffen van vitamine D-tekorten kan een belangrijk onderdeel zijn van de suppletie bij fibromyalgie.
Er wordt steeds meer bewijs gevonden dat zoiets simpels als vitamine D zou kunnen helpen.
Het Engelse Institute of Child Health stuitte in een onderzoek onder ongeveer 7000 volwassenen op een relatie tussen een laag vitamine D gehalte en chronische uitgebreide pijn (chronic wide-spread pain – CWP). Voor mannen was de uitkomst niet significant maar bij vrouwen bleek deze pijn te variëren met de vitamine D concentratie. Bij ’een gehalte van 75-99 nmol/L (wat als noodzakelijk geldt voor gezonde botten) was het percentage CWP iets meer dan 8 procent. Onder vrouwen met een gehalte lager dan 25 nmol/L was het percentage CWP bijna tweemaal zo hoog, namelijk 14,4 procent3.
Een Amerikaans onderzoek gaf afgelopen jaar soortgelijke resultaten te zien. Onderzoekers van de Mayo Clinic vonden een verband tussen een gebrek aan vitamine D en de hoeveelheid opioïden die patiënten met chronische pijn gebruikten. Onvoldoende vitamine D ging samen met tot tweemaal meer medicatie dan wanneer het vitamine D gehalte wel voldoende was. Bovendien waren bij opioïdgebruikers met een laag vitamine D gehalte het algeheel lichamelijk functioneren en de gezondheidsbeleving slechter4.
Hoewel de genoemde twee studies niet als bewijs kunnen gelden voor de stelling dat een tekort aan vitamine D chronische pijn veroorzaakt, draagt de uitkomst wel bij aan het groeiend besef van het belang hiervan voor de pijnbestrijding. Vitamine D tekort zou de oorzaak kunnen zijn van een reeks aandoeningen waaronder pijn aan botten en gewrichten, spieren, fibromyalgie, reuma en osteoartritis, zo komt uit een uitgebreide analyse van het onderzoek tot dusver naar voren5.
Veel van dit onderzoek betrof pijn van het bewegingsapparaat (spier- en botpijn). Dr. Stewart Leavitt stuitte op 22 klinische studies naar het vitamine D gehalte bij patiënten met dit soort pijn en vond bij 70 procent van hen een tekort.
Het innemen van extra vitamine kan de pijn drastisch verbeteren. Bij 324 vrouwen met chronische rugpijn verlichtte vitamine D de symptomen met 95 procent en in de zwaarste gevallen zelfs met 100 procent6.
Een tekort leidt volgens Leavitt namelijk tot hypocalciëmie – een lage calciumspiegel in het bloed. Met als gevolg een opeenvolging van biochemische reacties met een negatieve invloed op het botmetabolisme en de gezondheid. Een daarvan is stijging van het bijschildklierhormoon (parathyroïdaal hormoon – PTH) wat de mineralisatie van het bot belemmert en een sponsachtige botstructuur tot gevolg heeft. Deze broze botstructuur neemt vloeistof op. Dit geeft vervolgens pijn vanwege een verhoogde druk op de omliggende weefsels (die rijk voorzien zijn van pijnzenuwen). Ook op een andere manier draagt vitamine D gebrek bij aan pijn. Uit het rapport van dr. Leavitt blijkt dat deze vitamine tevens een rol speelt bij meer algemene pijnsyndromen, waaronder neuropathie, migraine en autoimmuun-ontstekingsziekten zoals colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn.
Wat het achterliggende mechanisme ook mag zijn, alle uitkomsten wijzen op een sleutelrol voor vitamine D bij de beheersing van chronische pijn (zie kader 2).
