Legionella opmars? Ze liegen het!

Wat zijn de symptomen van legionella?

De meeste mensen worden niet ziek na besmetting met de legionellabacterie. Als er wel ziekteverschijnselen ontstaan is  dat meestal 2 tot 10 dagen na de besmetting.

De ziekte begint met griepachtige klachten zoals:

• hoofdpijn
• spierpijn
• misselijkheid
• diarree
• koorts
• droge hoest

Ernstige longonsteking

Heel soms veroorzaakt de legionellabacterie een ernstige longontsteking. Deze longontsteking kan zo ernstig verlopen dat mensen eraan kunnen overlijden. Longontsteking door de legionellabacterie komt bijna nooit voor bij mensen die jonger zijn dan 40 jaar.

Als er een longontsteking ontstaat, volgen er klachten zoals:

• kortademigheid, benauwdheid of pijn bij de ademhaling
• hoge koorts
• koude rillingen
• soms verwardheid

Mensen kunnen ernstig ziek worden van een longontsteking door legionella. Meestal is opname in het ziekenhuis en behandeling met antibiotica nodig. Na ziekte kan het lang duren voordat iemand zich weer helemaal goed voelt. In Nederland overlijdt circa 2 – 10% van de patiënten met een legionellalongontsteking. Vooral bij mensen op hoge leeftijd is de kans op overlijden groter.

Mensen die een grotere kans hebben om een ernstige longontsteking te krijgen zijn:

• ouderen
• mensen een verminderde afweer door bijvoorbeeld een chronische ziekte
• mensen die afweerremmende medicijnen gebruiken
• rokers

Hoe raken mensen besmet met legionella?

Legionella kan in water en tuinaarde zitten. Als hele kleine waterdruppeltjes (nevel) of deeltjes tuinaarde in de lucht komt, kan iemand de bacterie inademen. Als de bacterie in de longen terecht komt, kan dit klachten veroorzaken.

Het inademen van legionellabacteriën kan gebeuren tijdens:

• sproeien van water, zoals douches, tuinslang met sproeikop  of hogedrukspuiten
• in een bubbelbad met luchtbellen in water
• het gebruik van bepaalde type afvalwaterzuiveringsinstallaties waar ook lucht aan het water wordt toegevoegd
• luchtbevochtiging door apparaten die water vernevelen, zoals apneuapparatuur of luchtbevochtigers
• het gebruik van natte koeltorens, waterinstallaties die gebouwen of industriële processen koelen door vernevelen van water

Mensen worden niet ziek door het drinken van besmet water. Een uitzondering daarop zijn mensen met ernstige slikproblemen, zij kunnen ziek worden door besmet water. Iemand met een legionella-besmetting is niet besmettelijk voor andere mensen.

https://www.rivm.nl/legionella

Preventie thuis

Voor uw drinkwater thuis hoeft u geen legionella-beheersplan uit te voeren. De kans dat u thuis ziek wordt door legionellabacteriën is erg klein. U kunt legionellagroei wel beperken door op het volgende letten:

• Stel de boiler of combiketel goed af (tenminste 60 graden).
• Zet de combiketel (cv-ketel) niet in de ECO-stand als u maar weinig of kort warm water gebruikt. In de ECO-stand duurt het even voordat de hoogste temperatuur wordt bereikt. Het is belangrijk dat de warmwaterleidingen regelmatig voor langere tijd (meerdere minuten; bijvoorbeeld tijdens douchen) de hoogste temperatuur halen om legionellagroei in de leidingen te beperken.
• Maak niet zelf aanpassingen aan de drinkwaterinstallatie maar laat dat doen door een erkend installatiebedrijf.
  Het is onder andere belangrijk dat opwarming van koud water door naastgelegen warme leidingen (hotspots) bij de aanleg worden voorkomen.
• Heeft u (bijna) de pensioenleeftijd en/of heeft u onderliggend lijden , dan is het verstandig om elke 2 à 3 jaar de doucheslang en douchekop te vervangen en de thermostatische mengkraan (indien aanwezig) te laten reinigen.

Maak apparaten die water vernevelen of sproeien regelmatig schoon. Laat geen water in deze apparaten staan als het langer dan een week niet wordt gebruikt. Voorbeelden:

• Tuinslang, hoge drukspuit en andere sproeiende (speel)apparaten na gebruik goed leeglopen. Leeg ook de plantenspuit na ieder gebruik
• Bubbelbad (spa, whirlpool, jacuzzi, hot tub, etc.) regelmatig reinigen en ontsmetten volgens de gebruiksaanwijzing. Staat het bubbelbad in de tuin? Zorg dat er geen aarde/grond in het water komt
• Apneu-apparaat (CPAP): Vul het waterreservoir met afgekoeld gekookt water en ververs dit dagelijks. Reinig het masker dagelijks.  Reinig en ontsmet het reservoir wekelijks volgens de gebruiksaanwijzing.
• Ontkalk de douche regelmatig.
• Luchtbevochtigers: vullen met gekookt en afgekoeld water. Reinig en ontkalk regelmatig het reservoir en ververs het water minimaal wekelijks
• Waterbevalling: maak het bad voor gebruik schoon en vul het bad pas als de bevalling begint. Gebruik geen baden met watercirculatie of verwarming. Gebruik bij huurbaden altijd een hygiënische hoes.

U kunt geen legionella-longontsteking krijgen van apparaten waar de temperatuur regelmatig boven de 60°C komt of waarvan het water niet wordt verneveld. Voorbeelden: koffiezetapparaten, waterbakjes (bijv. op verwarming) en stoomapparaten.