web analytics
11:11 Dubbele getallen
Gezondheid & Uiterlijk

Roomboter gezond

IS ROOMBOTER TOCH GEZOND? OVER VITAMINE K2, BUTYRATEN EN CLA

@kengi21

Al jaren staat roomboter in een kwaad daglicht. Roomboter is namelijk rijk aan verzadigde vetten, en dat is niet goed voor je cholesterolgehalte. Omdat een te hoog cholesterol de kans op hart- en vaatziekten verhoogt adviseert het Voedingscentrum om niet vaak roomboter te eten. Is dat advies wel terecht? Het klopt dat roomboter verzadigde vetten bevat, maar dat is absoluut niet het hele verhaal. In deze blog de antwoorden over roomboter.

Wat is roomboter?

Roomboter is een smeerbaar vet dat voor ongeveer 82% uit afgeroomd melkvet (room) bestaat. Koemelk bevat ca. 4% vet, wat betekent dat voor iedere kilo boter ruim 20 liter melk nodig is. Het melkvet in roomboter bestaat voornamelijk uit esters van glycerol en vetzuren, en dan met name kleine vetzuren zoals boterzuur en capronzuur. Verder zijn de meeste vetzuren in boter verzadigd en bestaan de meeste soorten roomboter voor 2,5 tot 5% uit transvetten. Het grootste verschil tussen roomboter en andere botersoorten is dat roomboter gemaakt wordt van dierlijke vetten, terwijl margarine en halvarine van plantaardige vetten worden gemaakt, die hoofdzakelijk uit meervoudig onverzadigde vetzuren en transvetten bestaan.

roomboter

Zijn de verzadigde vetten in roomboter ongezond?

Het Voedingscentrum raadt af om veel roomboter te eten, omdat de verzadigde vetten in roomboter het risico op hart- en vaatziekten verhogen. Toch zijn verzadigde vetten niet per definitie slecht voor de gezondheid. Verzadigde vetten vormen namelijk de bouwstenen voor celmembranen en leveren een verscheidenheid aan hormonen en hormoonachtige stoffen, die samen zorgen voor sterke botten, een gezonde lever-, hart-, en longfunctie, een goedwerkende zenuwsignaalwerking en een sterk immuunsysteem. Daarnaast gedragen de verzadigde vetten in de boter zich als transportmiddel voor de vitamines die in roomboter aanwezig zijn, te weten de vetoplosbare vitamines A, D, E en K2 (o.a. Morgan & Pritchard, 1937; Schurgers & Vermeer, 2000). Ook is verzadigd vet nodig voor de omzetting van caroteen in vitamine A (Baumann & Steenbock, 1933), de absorptie van mineralen (Sandström et al., 1980) en de ondersteuning van andere stofwisselingsprocessen (o.a. Gatti et al., 1992). Bovendien zorgen verzadigde vetten voor een sterk geconcentreerde hoeveelheid energie in je voedingspatroon, die je vertering vertragen waardoor je langer een verzadigd gevoel houdt en dus minder snel geneigd bent weer te gaan eten, wat overgewicht tegen kan gaan (Alfenas & Mattes, 2012). In tegenstelling tot wat vaak wordt beweerd heeft het menselijk lichaam verzadigde vetten dus nodig, maar uiteraard wel als onderdeel van een gebalanceerd voedingspatroon.

Waarom vitamine K2 essentieel is voor onze gezondheid

Ons lichaam heeft dus dagelijks een kleine hoeveelheid verzadigde vetten nodig, maar dat is niet de enige reden waarom het zinvol is om roomboter onderdeel te laten uitmaken van een gezond en gevarieerd voedingspatroon. Roomboter is namelijk ook een goede bron van vitamine K2 (Schurgers et al., 1999).

De belangrijkste eigenschap van vitamine K2 is dat het een transportmiddel voor calcium is en ervoor zorgt dat dit mineraal in onze botten en tanden terecht komt, en niet in de bloedvaten achterblijft waar het voor aderverkalking kan zorgen (Bolland et al., 2010 & 2011). Vitamine K2 gaat dus niet alleen osteoporose (broze botten) tegen (Iwamoto et al., 2004), het verlaagt ook het risico op kalkophopingen op de verkeerde plekken in het lichaam waarmee het risico op aderverkalking (Bolland et al., 2010 & 2011), nierstenen (Schlieper et al., 2007), hart- en vaatziekten en hartaanvallen (Geleijnse et al., 2004), hersenziekten en hersenbloedingen (Sato et al., 2002) en kanker (Lamson & Plaza, 2003) kan worden verlaagd. In het Maximale Gezondheidsprogramma (zie laatste paragraaf) gaan we verder in op de voordelen van vitamine K2.

De ontstekingsremmende eigenschappen van butyraten in roomboter

Naast vitamine K2 bevat roomboter nog een ander belangrijk ingrediënt: butyraten. Deze zouten of esters van boterzuur (butaanzuur), die ook vaak butanoaten worden genoemd, zijn korte ketenvetzuren die over infectieremmende eigenschappen beschikken, nf-kappa-beta (ontstekingsreacties) remmen en ons spijsverteringsstelsel beschermen tegen chronische ontstekingen, zoals colitis ulcerosa (o.a. Scheppach, 1992) en de ziekte van Crohn (Di Sabatino et al., 2005). De darmbacteriën in ons lichaam kunnen zelf butyraten aanmaken als zij in aanraking komen met vezels (daarom is het eten van voldoende vezels zo belangrijk!), maar vaak is dat bij lange na niet genoeg om je spijsverteringsstelsel te beschermen. Het regelmatig eten van roomboter kan daarom een goede aanvulling zijn op het voedingspatroon, omdat je daarmee je darmen extra bescherming biedt.

Roomboter en antioxidanten

Tenslotte is er nog een vierde ingrediënt dat roomboter zo bijzonder maakt, en dat zijn de antioxidanten in roomboter. Al bijna een eeuw is bekend dat het vet in roomboter caroteen bevat (Shrewsbury & Kraybill, 1933), een dierlijke vorm van vitamine A die boter een goudgele kleur geeft en ook wel retinol wordt genoemd. Vitamine A is een vetoplosbare vitamine die zich in het lichaam gedraagt als antioxidant, maar verhoogt niet alleen de natuurlijke weerstand in het lichaam. De vitamine is ook infectieremmend en kan het risico op bepaalde vormen van kanker helpen verlagen. Daarnaast speelt vitamine A een rol bij de groei, het gezichtsvermogen en de gezondheid van huid en tandvlees (o.a. Combs, 2008).

De voordelen van biologische grasboter en ghee

Als je zoveel mogelijk van alle voordelen van roomboter wil profiteren kun je het beste biologische grasboter kopen. Dit is een speciale roomboter die gemaakt is van de melk van biologische koeien die met gras zijn gevoerd. In gras zitten specifieke voedingsstoffen die niet in gewone veevoeders voorkomen, daarom is alleen grasboter rijk aan vitamine K2 en bevat het CLA, oftewel geconjugeerd linolzuur (Robinson, 2000). CLA is een transvet dat een ietwat andere structuur heeft dan de ongezonde transvetten die je in veel bewerkte producten terugvindt, en verhoogt in tegenstelling tot de meeste transvetten het risico op hart- en vaatziekten, kanker en obesitas juist niet, maar verlaagt het (Gebauer et al., 2011). Daarnaast is uit dierproeven gebleken dat CLA aderverkalking voorkomt (o.a. Weldon et al., 2004), maar verder onderzoek moet nog uitwijzen of dit ook voor mensen geldt. Grasboter is dus de enige roomboter met een kleine hoeveelheid ‘gezonde’ transvetten!

Veel van de voordelen van grasboter vind je ook terug in geklaarde boter (ghee), een vet gemaakt van roomboter dat bij uitstek geschikt is voor veilig bakken, braden en frituren, omdat het een zeer hoog verbrandingspunt heeft en in tegenstelling tot roomboter in het geheel geen caseïne of lactose bevat (roomboter bevat 0,1-1 gram lactose per 100 gram en sporen van caseïne).

Alle voordelen van roomboter op een rij

In tegenstelling tot wat vaak wordt beweerd is roomboter dus erg gezond, mits je het als onderdeel eet van een gezond en gevarieerd voedingspatroon. Met name biologische grasboter bevat talloze gezonde voedingsstoffen die niet in je voedingspatroon mogen ontbreken, zoals vitamine K2, butyraten, antioxidanten en CLA.

Lees verder via de website met veel meer tips en wetenswaardigheden.

https://jessevandervelde.com/roomboter-toch-gezond-vitamine-k2-butyraten-en-cla/

Gerelateerde artikelen

Back to top button
Close

Een Adblocker gedecteerd

AngelWings.nl wordt mede mogelijk gemaakt door advertenties ♥Support ons door je ad blocker uit te schakelen♥