Moesten Covid-patiënten tegen hun zin sterven?
Verzorgingshuizen staan onder druk om formulieren voor niet-reanimeren uit te reiken. Handtekeningen vervalst op essentieel papierwerk. En hulpeloze families bleven in het ongewisse over de laatste uren van hun dierbaren…
Er leek weinig op te kloppen aan het telefoontje van 04.11 uur vanuit het verzorgingshuis. Gillian Grant kreeg te horen dat haar grootmoeder de afgelopen uren achteruit was gegaan, maar dat er geen ambulance was gebeld.
Toen ze dat aan het personeel vroeg, kreeg ze te horen: ‘Ik denk dat dit stadium al voorbij is.’
Dagen eerder waren de verzekeringen gegeven dat er ‘absoluut’ hulp zou worden ingeroepen als haar toestand verslechterde.
Mevrouw Grant haastte zich naar het verzorgingshuis en arriveerde slechts 19 minuten later, maar blijkbaar nog steeds te laat. Het personeel begroette haar met het nieuws dat haar grootmoeder tien minuten eerder was overleden. Ze vroeg haar te zien en werd, nadat ze persoonlijke beschermingsmiddelen had gekregen, naar haar kamer geleid.
‘Haar mond en haar ogen stonden wijd open’, herinnerde ze zich. ‘Ik probeerde haar mond te sluiten, maar het was te moeilijk en ik denk dat er rigor mortis was ontstaan. Ze was steenkoud en naar mijn mening was ze al veel langer dan twintig minuten dood.’
Het viel haar op dat de 91-jarige enige tijd voordat dat telefoontje werd geplaatst in het verzorgingshuis in Dunbartonshire was bezweken aan het coronavirus.
Maar een jong vrouwelijk personeelslid verzekerde haar dat ze de hele nacht bij de gepensioneerde had gezeten. Wat mevrouw Grant deed afvragen: ‘Als je de hele nacht bij mijn grootmoeder hebt gezeten, waarom werd ik dan net twintig minuten geleden gebeld?’
Van de drie personeelsleden die die avond dienst hadden, was er één een man in een vuilwit T-shirt en een joggingbroek. Hij droeg geen PBM. Mevrouw Grant was geschokt.
Uren later belde ze de Zorginspectie over wat ze had gezien in het verzorgingshuis Mavisbank in Bishopbriggs. Ze zei: ‘Ik raakte meteen in paniek door de hele situatie, omdat ik dacht dat iedereen hier zou sterven.’
Maar er volgde nog een schokkender schouwspel. Het was een stuk papier dat bekend stond als een Do Not Resuscitate (DNR)-formulier voor haar grootmoeder – en de naam van mevrouw Grant stond erop omdat de nabestaanden daarvoor toestemming gaven.
Niet alleen had ze nooit toestemming gegeven voor zoiets, maar ze had ook duidelijk gemaakt dat ze dat niet van plan was. En toch stond hier, als familielid met een volmacht voor de zaken van haar grootmoeder, haar naam op een document waarin een geliefd familielid in feite een potentieel levensreddende behandeling werd ontzegd. Mevrouw Grant heeft het verhaal van de laatste weken van haar grootmoeder verteld aan de Schotse Covid-19-crisis. Onderzoek waarin het gebruik van DNR’s als een van de belangrijkste onderzoeksgebieden wordt genoemd.
Wat uit het onderzoek zou moeten blijken, is dat de uitvoering van deze procedure rond het levenseinde ongewijzigd bleef door de pandemie. De Schotse regering heeft er immers herhaaldelijk op aangedrongen dat er geen verandering kwam in het advies dat aan artsen werd gegeven over het gebruik van DNR’s – of DNACPR’s (Do Not Attempt Cardio-Pulmonary Resuscitation) zoals ze ook wel worden genoemd.
Maar het bewijsmateriaal is zo ver van deze richtlijn afgeweken dat het vooruitzicht op strafrechtelijke vervolging nu is opgeworpen. Als er een DNR-formulier zou worden vervalst, zei advocaat Aamer Anwar tegen de Mail, zou hij niets minder verwachten.
Was de DNR die betrekking had op de grootmoeder van mevrouw Grant dan eenmalig? Of was de wijze van overlijden van de gepensioneerde – die niet bij naam kan worden genoemd vanwege rapportagebeperkingen die door het onderzoek zijn opgelegd – indicatief voor een patroon?
Dagen geleden werd het onderzoek gehoord door Madeana Laing, een manager van het Beech Manor Care Home in Blairgowrie, Perthshire. Ze beschreef een cultuur waarin zorgprofessionals er bij verzorgingshuizen op aandrongen hun ‘anticiperende zorgplannen’ voor bewoners bij te werken. Ze zei dat haar werd verteld: ‘Je moet kijken naar wie geen DNR’s heeft, want die zullen er nu wel een nodig hebben.’
Haar antwoord was dat dit een gesprek was tussen huisartsen en familieleden – en toch waren binnen een paar dagen alle openstaande DNR’s aanwezig. Ze vroeg zich af in hoeverre familieleden bij deze beslissingen betrokken waren. De duidelijke indruk, zei ze, was dat als een bewoner ziek zou worden door Covid – of zelfs een niet-gerelateerde ziekte – hij of zij niet naar het ziekenhuis zou gaan.
Ze zei: ‘Je kon duidelijk zien dat als ze naar het ziekenhuis gingen, ze een hele goede kans hadden om beter te worden, om te overwinnen wat hen in de eerste plaats onwel maakte. Maar het was bijna alsof je niet voor God speelde, maar het was gewoon ‘nee, je kunt niet gaan, dus je moet gewoon blijven’.’
Ze had begrepen dat de DNR’s waren ingesteld vanwege moeilijkheden bij het bereiken van ambulances, paramedici of ziekenhuisbedden. (Ja want wat hadden ze het druk zg)
In het bewijsmateriaal van dezelfde dag zei Peter McCormick, algemeen directeur van Randolph Hill Nursing Homes, dat hij geloofde dat NHS Scotland een besluit had genomen – een besluit dat niet publiekelijk werd besproken – dat er beperkingen zouden worden opgelegd aan mensen in verzorgingshuizen die ziekenhuisbehandeling kregen.
Hij zei dat in het geval van één verpleeghuis DNR’s op ‘algemene’ basis werden afgegeven – zoals hij het begreep, vanwege de druk op de NHS.
Hij zei: ‘Dat kon geen genuanceerde discussie zijn geweest. Daar zou geen discussie over hebben plaatsgevonden.’
Een andere getuige, Tressa Burke van de Glasgow Disability Alliance, vertelde over huisartsenpraktijken die haar leden uit het niets opbelden en hen aanspoorden om DNR’s te ondertekenen.
Ze zei dat ze hierdoor het gevoel kregen dat ze ‘niet de moeite waard waren om gered te worden’.
In tegenstelling tot de ervaringen in sommige verzorgingshuizen, verwezen anderen patiënten met Covid wel naar ziekenhuizen.
Het overkwam John Cowan uit Ayrshire, die niet vanwege zichzelf naar het Windyhall Care Home in Ayr was verhuisd, maar omdat Annie, al bijna zestig jaar zijn vrouw, daar moest zijn en de twee onafscheidelijk waren.
Binnen een paar weken testte hij positief op corona en werd er een ambulance gebeld om hem naar het Ayr-ziekenhuis te brengen, ondanks dat zijn symptomen relatief mild leken. Een paar dagen later was meneer Cowan dood. !!!!
Er was een DNR-bevel uitgevaardigd waar zijn dochter Melanie, die een volmacht had voor haar beide ouders, niets van wist.
Daarom is hij nooit naar een intensive care-afdeling overgebracht. Mevrouw Hunter zei dat ze vier dagen nadat haar vader was opgenomen van een verpleegster over de DNR hoorde.
Ze zei tegen de Mail: ‘Ze zei dat ze de adviseur zou vragen mij te bellen, maar dat heeft hij nooit gedaan. Hij liet een van de artsen onder hem mij bellen.
‘Uit dat gesprek kreeg ik heel weinig argumenten waarom dit was gedaan, maar hij was het er wel mee eens dat dit met mij had moeten worden besproken.
‘Zonder mijn toestemming werd besloten dat het leven van mijn vader niet in aanmerking kwam voor redding. In hun ogen was mijn vader overbodig. Het enige wat ze zagen was een 83-jarige man die uit een verzorgingshuis kwam. Geen echtgenoot die alleen maar naar het verzorgingshuis is verhuisd om bij zijn vrouw te zijn.’
Ze voegde eraan toe: ‘De regering heeft deze praktijk toegestaan.’
In haar getuigenverklaring zei Hunter dat een verpleger haar een paar uur voordat haar vader stierf, opdroeg
‘hen niet langer te vragen mijn vader te helpen, aangezien ze te maken hadden met een zeer zieke patiënt’. !!!
Ze vertelde over een verpleegassistent met wie haar vader ‘grapjes maakte en lachte’ toen hij voor het eerst werd opgenomen. Na een week vakantie kwam de hospik terug om te kijken hoe het met hem ging.
Mevrouw Hunter zei: ‘Ze zei dat ze het niet kon geloven. Ze moest meekomen en hem met eigen ogen zien. Het had gewoon geen zin. Ze stond totaal geschokt en ongelovig.
‘Ik kreeg van haar sterk het gevoel dat er iets niet klopte.’
Het was, zei ze, een ‘gruwelijke dood’ waarin haar vader ’13 uur lang vocht, worstelde en rondsloeg’.
De pijn werd nog verergerd door het feit dat de vrouw van de heer Cowan, die aan dementie leed, tegen die tijd op dezelfde Covid-afdeling lag. Ze werd op 8 november meegenomen naar hem toe, uren voordat hij stierf, en de aanblik van hem liet haar verbijsterd achter. ‘Ze begreep niet wat er gebeurde’, zei mevrouw Hunter.
Haar moeder werd na vier weken ontslagen en keerde terug naar het verzorgingshuis, maar later bleek dat er ook voor haar een DNR-formulier was. Nogmaals, mevrouw Hunter wist er niets van.
Mevrouw Cowan stierf afgelopen december.
Er is ook bewijs gehoord in het onderzoek van de voormalige senior verpleegster Margaret Waterton, 66, die in een paar maanden tijd zowel haar moeder als haar man aan Covid verloor.
Beide tragedies roepen verontrustende vragen op over DNR’s.
Toen de moeder van mevrouw Waterton, Margaret Simpson, 86, in mei 2020 werd opgenomen in het Universitair Ziekenhuis Wishaw in Lanarkshire vanwege een astma-gerelateerde ziekte, testte ze bij aankomst negatief op Covid.
Maar in de vier nachten dat ze daar doorbracht, bevond ze zich in vier verschillende klinische gebieden. Zelfs vóór de pandemie, zei mevrouw Waterton, zou een dergelijk bewegingsniveau van een oudere patiënt een infectierisico vormen. Het is nu duidelijk dat haar moeder tijdens dat ziekenhuisverblijf Covid heeft opgelopen.
Op de dag dat mevrouw Simpson weer thuiskwam, vond haar dochter een envelop in haar ziekenhuistassen. Er zat een DNR-formulier in.
‘Mama had geprobeerd het te ondertekenen op de dag dat ze in het ziekenhuis werd opgenomen. Ik vroeg mama of ze wist wat het was, en ze zei van niet. Toen ik uitlegde wat het was en wat het betekende, schrok ze.
‘Ze kon zich niet herinneren dat ze het op dat moment had ondertekend, maar later, toen ze tijd had om na te denken, herinnerde ze zich dat er bij haar opname op de spoedeisende hulp een dokter met haar had gesproken, maar ze begreep niet wat de dokter zei. en zei dat ze het gevoel had dat de dokter haar woorden in de mond legde.’
Een 86-jarige vrouw, wier medische aantekeningen zeggen dat ze bij haar opname in een delirium verkeerde, werd vervolgens gevraagd ter plekke een DNR te ondertekenen.
Mevrouw Waterton heeft het besproken met het ziekenhuis en zei dat het antwoord van de medisch directeur ‘niet bevredigend’ was.
Een paar dagen later lag mevrouw Simpson weer in het ziekenhuis, dit keer testte ze positief op Covid en was ze ernstig ziek. Nu, na een meelevend en beredeneerd gesprek met een consulent, was mevrouw Waterton het eens met de inschatting dat haar moeder actieve reanimatie niet zou kunnen doorstaan.
Ze was bij haar toen ze op 18 juni 2020 stierf.
Zes maanden later testten zij en haar man van negen jaar, David, 71, allebei positief en een paar dagen na Kerstmis verslechterde zijn toestand zo ernstig dat ze ’s avonds laat 999 moest bellen voor een ambulance.
De volgende ochtend sprak ze met een arts die hem behandelde in het Universitair Ziekenhuis Hairmyres in Lanarkshire en het nieuws klonk ‘relatief positief’.
Mevrouw Waterton zei: ‘Ik heb expliciet duidelijk gemaakt dat ik wilde dat David alle moeite zou krijgen en dat hij elk niveau van behandeling zou krijgen.’
Destijds was hij goed genoeg om haar te sms’en en te bellen, en er werd geen melding gemaakt van DNR-besprekingen.
Elk van deze vreselijke tragedies roept verontrustende vragen op over DNR’s
Bovendien zei ze: ‘Uit eerdere gesprekken met David was het mij duidelijk dat hij het hier niet mee eens zou zijn en dat hij alle inspanningen en elk niveau van behandeling zou willen dat hem geboden werd, inclusief beademing en ITU-zorg [Intensive Therapy Unit].’
Rond Nieuwjaar was er een verontrustend telefoontje met een ziekenhuisconsulent die wilde weten hoe ver haar man kon lopen en hoe lang hij erover deed.
‘Hij bleef mij hier specifiek op aanspreken,’ zei mevrouw Waterton. ‘Ik herinner me dat ik me door hem lastiggevallen voelde en bezorgd was over de manier waarop mijn reactie zou worden gebruikt bij de besluitvorming.’
Ze vertelde de Mail dat ze zijn vraag niet wilde beantwoorden. ‘Ik had het absolute gevoel dat dit iets zou veroorzaken, maar ik wist niet wat.’
Ze vermoedt nu sterk dat dit een DNR-beslissing was.
Toen de toestand van haar man verslechterde, was ze geschokt toen ze te horen kreeg dat hij niet naar de ITU zou worden overgeplaatst, dat hij de ‘maximale behandeling’ had gekregen – en bovendien dat dit allemaal met haar was besproken.
Ze herinnert zich dat ze de verpleegster die haar dit vertelde ‘een leugenaar’ noemde. Niets ervan was met haar besproken.
Toen ze op 2 januari haar man eindelijk mocht zien, waren zijn eerste woorden: ‘Ik dacht dat ik je nooit meer zou zien.’
Ze zei dat toen hij haar en zijn dochter voor de laatste keer zag, ‘het was alsof er een golf van vrede over hem heen spoelde’. Hij stierf ongeveer 40 minuten later.
Mevrouw Waterton, lid van de Schotse Covid Bereaved-groep die wordt vertegenwoordigd door advocaat de heer Anwar, zei dat ze geen enkele twijfel had over de enorme inspanningen van het NHS-personeel dat werd geconfronteerd met ongekende aantallen ernstig zieke mensen.
Maar ze zei dat de ‘levende ervaringen’ van de leden en het bewijsmateriaal dat tijdens het onderzoek werd gehoord, suggereerden dat ‘bundels DNACPR-formulieren door de brievenbussen van verzorgingshuizen werden gepost’ en dat toestemming daarvoor ‘ongepast’ in ziekenhuizen werd verkregen en werd gebruikt om verdere behandeling te bepalen.
Slechte communicatie, zei ze, was een ‘consistent thema’ en wees, als geheel beschouwd, op een ‘kloof tussen de retoriek en de realiteit’.
Ze zei: ‘Dit heeft ons niet alleen met veel onbeantwoorde vragen achtergelaten, maar ook met gevoelens van twijfel over de beslissingen die zijn genomen en schuldgevoelens dat we meer hadden kunnen en moeten doen voor onze dierbaren.’
De heer Anwar zei dat hij ervan uitging dat alle beschuldigingen van criminaliteit, inclusief vervalsingen van DNR-documenten, door het Crown Office zouden worden bekeken. Hij zei:
‘De beschuldigingen tegen bepaalde verzorgingshuizen over het overweldigende gebruik van DNR kunnen alleen maar worden omschreven als een cynische praktijk, waarbij oude mensen worden behandeld als vervangbaar, giftig afval dat ze kunnen weggooien.
‘Dit zijn zeer ernstige beschuldigingen die de basis moeten vormen van elk strafrechtelijk onderzoek naar verzorgingshuizen.
‘De behandeling van gezinnen was ongevoelig en wreed, precies op het moment dat ze getroost hadden moeten worden, dat hun dierbaren met mededogen en respect werden behandeld.’
Voorlopig zet het Schotse Covid-19-onderzoek zijn onderzoek naar enkele van de donkerste dagen van Schotland voort. Overwegingen van criminaliteit vallen niet onder haar bevoegdheid. Maar in het kielzog ervan kunnen hoorzittingen van heel andere aard volgen.
Van dailymail.co.uk Bron