Mogelijk miljoenen besmette kippen geruimd

Landbouworganisatie LTO Nederland schat in dat de komende tijd een tot enkele miljoenen met fipronil besmette kippen geruimd zullen worden uit de ruim 150 getroffen eierbedrijven.

Een woordvoerder van de brancheorganisatie zei zondag dat er tot nu toe „enkele honderdduizenden” kippen geruimd zijn. „Het merendeel van deze kippen zou vanwege hun leeftijd naar de slacht gaan, maar moet vanwege de besmetting nu vernietigd worden”, aldus de zegsman. Kippen worden gemiddeld tussen de 18 tot 24 maanden voor het leggen van eieren ingezet.

Hoeveel kippen uiteindelijk in totaal geruimd worden, hangt volgens de LTO voor een groot deel af van de eierbedrijven zelf. „Het is zeer goed mogelijk om jonge kippen te sparen door de ruimtes goed schoon te maken. De kippen zijn dan snel fipronil vrij en hoeven dan niet geruimd te worden”, aldus de woordvoerder.

https://www.telegraaf.nl/binnenland/28858776/__Miljoenen_kippen_het_haasje__.html

Hoe het gif in de eieren kwam

Miljoenen eieren teruggehaald en vernietigd. Miljoenen euro’s schade. Miljoenen consumenten in verwarring.

Eén klein bedrijfje uit Barneveld stortte de pluimveesector in diepe ellende.

Het is maart van dit jaar en de heren van het bedrijf Chickfriend.nl presenteren zich op een grote landbouwbeurs in Venray met hun wondermiddel. Het enige bestrijdingsmiddel dat de bloedluizen in kippenstallen op zijn minst een half jaar uitschakelt. Concurrenten garanderen hooguit drie bloedluisvrije maanden.

Eigenaren Martin van de B. (31) en Mathijs IJ. (24) maken een stormachtige opmars in de pluimveesector. Met een soort kanon op wielen lopen ze in volledig gesloten pakken door de stallen. Ze spuiten hun wondermiddel in alle hoeken en gaten van het verblijf. Net zolang tot de allerlaatste bloedluis dood is. In noodtempo bestrijden ze bloedluis in honderden bedrijven door heel het land, en daarbuiten. In België gaan tientallen kippenboeren met Chickfriend in zee.

De mannen bieden hun diensten aan tegen een scherpe prijs. Ook fijn: als de heren met hun zwarte busje en hun ‘gasmachine’ zijn geweest, ruiken de stallen zo fris als een hoentje. Naar eucalyptus en menthol. Op de bus van Chickfriend staat dat het bedrijf IKB-gekeurd is door het Bureau voor Kwaliteitszorg, vertellen meerdere boeren tegen deze krant. Dat klopt niet.

Het gaat de kippenvrienden voor de wind. Bloedluis is voor de pluimveesector een vervelend probleem. De luizen zitten overdag in kieren en gaten. Nadat ze de kippen ’s nachts te grazen hebben genomen, leggen die minder eieren. Pluimveehouders proberen al jarenlang van alles om de luis uit de stal te krijgen. Een ideale oplossing lijkt er niet te zijn.

Dé oplossing

Wat er in zit? De twee willen het niet kwijt . Dat is het geheim van de smid (Als pluimveehouder had je dan al beter moeten weten toch?)

De mannen uit Barneveld hebben dé oplossing. En het werkt. Pluimveehouders tippen elkaar. Van de B. en IJ. zijn drukker dan ooit. Ze kopen nieuwe apparatuur, schaffen een wagen aan waarmee ze door de stallen rijden en tegelijkertijd hun goedjes spuiten. De klanten blijven binnenstromen.

Als pluimveehouders de jonge ondernemers vragen welk middel ze eigenlijk gebruiken in hun stal, krijgen ze een ontwijkend antwoord. Het is het geheim van de smid, zeggen IJ. en Van de B. tegen de kippenhouders. Op het bonnetje staat dat er ‘Dega-16’ is gebruikt. Volledig legaal. En verder zit er in de spray dus eucalyptus en methol. Zo fris.

Eén onderdeel van het wondermiddel wordt volgens de gedupeerde agrariërs echter nooit genoemd: het giftige en in de pluimveesector streng verboden fipronil. Weten de mannen van Chickfriend zelf wel dat ze deze verboden stof gebruiken? Vanaf wanneer hebben ze hun wondermiddel? Zeker al een jaar, vertellen boeren.

Jaloerse concurrent

In juni verschijnt op de website Pluimveeweb een jubelverhaal over Chickfriend. Op de foto poseert een tevreden pluimveeboer met een bloedluisvrije kip. Betere reclame is niet denkbaar. In de reacties onder het verhaal komen echter ook twijfels naar voren. ‘Frits’ schrijft: ,,Product heeft geen toelating.” 

Maar bewijs voor die stelling, die later zo waar blijkt te zijn, levert hij niet. Het komt hem in eerste instantie op hoon te staan. Het zal wel een jaloerse concurrent zijn, stellen tevreden klanten.

Ook buiten de digitale wereld leven echter bedenkingen. Concurrenten in de bloedluisbestrijding vertrouwen het niet. Ze zijn bang om als klokkenluider in de krant te komen. Iedereen is tevreden over Chickfriend, aan de bel trekken zou alleen maar boze blikken opleveren.

Bedenkingen

Niet in Nederland maar bij onze zuiderburen gaat de zaak rollen

Ook pluimveehouders hebben hun bedenkingen. Kippenboer Jan Odink uit Lutten spreekt IJ. en Van de B. op een beurs in Hardenberg. Wat er in dat middel zit? De twee willen het niet kwijt. Odink: ,,Ik wilde dat per se weten, anders hoef ik ze niet in mijn stallen.” Ook zijn collega Roy Tomesen uit Doetinchem durft het niet aan. ,,Wat er in de kippenstal gebeurt, blijft de verantwoordelijkheid van de pluimveehouder zelf”, zegt hij, kort nadat de eerste berichten over de fipronil-eieren in deze krant verschijnen.

Niet in Nederland, maar bij onze zuiderburen gaat de zaak uiteindelijk rollen. Begin juni wordt bij een Belgisch leghennenbedrijf bij een routinecontrole fipronil gevonden. Belgische autoriteiten komen uit bij Patrick R. De eigenaar van Poultry-Vision uit Weelde heeft een middel aangelengd met fipronil. Zijn advocaat zegt later tegen EenVandaag dat dit gewoon mag, zolang het maar niet in stallen met dieren wordt gebruikt. Hij zegt dat zijn cliënt het met die boodschap aan de man bracht. In Nederland gebeurt dit aan Chickfriend.

R. wordt opgepakt. Later vindt justitie 6.000 liter fipronil in een loods van zijn bedrijf. Hij blijft hardnekkig ontkennen iets strafbaars te hebben gedaan. R. wordt omschreven als een agressieve verkoper. Iemand met flinke praatjes, die maar al te vaak net niet helemaal blijken te kloppen. Kippenhouder Jef Dries uit Weelde ging daarom nooit in zee met R. Hij vertrouwde het niet. ,,Hij werkte ooit in Bladel en nam bij zijn vertrek allemaal klanten mee. Zoiets doe je niet.”

Op 19 juni brengen de Belgen de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) voor het eerst op de hoogte van de ‘Nederlandse link’. De NVWA onderzoekt bedrijven die in 2017 met Chickfriend hebben gewerkt. Dat blijken er tegen de tweehonderd te zijn. Er is nog geen paniek. De NVWA neemt monsters van eieren, kippen en mest.

Foute boel

Hoewel de NVWA al in juni weet dat het mogelijk foute boel is met de kippenvrienden uit Barneveld, kan Chickfriend nog wekenlang tientallen stallen ‘ontsmetten’. Op 22 juli presenteert de NVWA haar eerste persbericht. Zeven bedrijven zijn geblokkeerd, vier ondernemers moeten hun eieren terughalen. Gevaar voor de volksgezondheid is er volgens de voedselwaakhond niet. Van de B. spreekt die dag met deze krant.

Het is zijn enige officiële commentaar, want daarna houden hij en zijn kompaan IJ. de kaken stijf op elkaar. Van de B. zegt verrast te zijn door het NVWA-onderzoek. Hij bevestigt dat Chickfriend dicht zit en vermoedt dat binnenkort duidelijk wordt dat het ‘allemaal anders ligt’. Anders dan wat? Daar gaat hij niet op in.

Volksgezondheid

Van de B. en IJ. blijven zwijgen. Hun families spreken af niets te zeggen

Drie dagen later moeten tientallen pluimveehouders op last van de NVWA op slot. Nog een dag later zijn het er tweehonderd. Maar de NVWA benadrukt opnieuw: geen gevaar voor de volksgezondheid, eet gerust een ei. Toxicologen spreken elkaar tegen. De één vindt dat er wel degelijk risico’s zijn, de ander zegt: geen paniek. Over één ding zijn ze het wel eens: fipronil is nooit op mensen getest, alleen op dieren. Dus echte zekerheid over de gevolgen voor de gezondheid is er niet.

Op 31 juli breekt de paniek dan toch uit. De NVWA stuit bij één bedrijf op fipronilwaardes die een acuut gevaar zouden vormen voor de volksgezondheid. De eieren van nog eens tien pluimveebedrijven blijken schadelijk te kunnen zijn voor kinderen. Er volgt een publiekswaarschuwing. CBL (Centraal Bureau Levensmiddelenhandel) meldt nu dat er miljoenen eieren uit de schappen worden gehaald. De schade loopt in de miljoenen.

In de pluimveesector zijn de financiële gevolgen nog veel groter. Bedrijven liggen wekenlang stil. Grote partijen eieren moeten worden vernietigd.

In die grote onrust blijven Van de B. en IJ. zwijgen. Hun families hebben afgesproken niets te zeggen. Van de B. doet zijn deur niet open. In Nederhemert, waar IJ. met zijn vrouw een half jaar geleden een huis heeft gekocht, lijkt ook niemand thuis te zijn.

Slachtoffers

Zijn Van de B. en IJ. het slachtoffer geworden van hun Belgische leverancier? Of wisten ze dat er fipronil in hun product zat? Eric Hubers van LTO (Land- en Tuinbouw Organisatie) spreekt met gedupeerde pluimveehouders. ,,Eén van hen had Chickfriend nog aan de lijn gehad. Die jongens hadden tegen hem gezegd dat hij zich geen zorgen hoefde te maken en dat ze ‘dat middeltje’ niet in zijn stal hadden gebruikt. Diezelfde avond stond de NVWA voor de deur en bleek er fipronil in zijn schuur gevonden te zijn.” Het onderzoek van het Openbaar Ministerie kan nog maanden duren. De advocaat van Patrick R. zegt tegen EenVandaag dat ze in Barneveld wel degelijk wisten dat er fipronil in het bestrijdingsmiddel zat.

Inmiddels is de woede richting Van de B. en IJ. enorm. ,,Ik voel me belazerd”, is nog één van de mildste commentaren van pluimveehouders. Tientallen boeren willen hun schade verhalen op de bloedluisbestrijders. ,,Maar van een kale kip kun je niet plukken”, zegt Hubers van LTO.

Deze krant heeft de afgelopen weken talloze malen en op verschillende manieren (telefonisch, via WhatsApp, huisbezoek, brief) contact proberen te krijgen met IJ en Van de B. Hierop is niet gereageerd.

https://www.ad.nl/binnenland/hoe-het-gif-in-de-eieren-kwam~a127c5a9/

Gerelateerde berichten:

Bedankt regering! Bedankt regering, banken etc etc… Amerikaanse griep en bedankt… Bedankt zeikmens uit Utreg