HET LEERBOEK DES LEVENS | DE WEG NAAR GELUK – DR. M. KOJC

HET LEERBOEK DES LEVENS | DE WEG NAAR GELUK – DR. M. KOJC

Psychologische levensbeschouwing van de Joegoslavische psychiater, waarin
vertrouwen op de oerkracht van het leven wordt benadrukt.

Als jong meisje kreeg ik dat boek onder ogen, op aanraden van een astroloog.
Ik vond het een geweldig boek!

Bijzondere moeilijkheden bezorgde mij een 73-jarige patiënte, die
aan verouderde artritis, zwaar maag- en hartlijden en
ouderdomsverschijnselen leed. Ik beproefde verschillende
psychische behandelingen. Zij had, vóór zij bij mij onder
behandeling kwam, al het mogelijke tevergeefs geprobeerd.
Telkens belette haar kritisch verstand enig resultaat. Ik verkreeg
wel enkele kleine verbeteringen, maar de weg naar de algehele
genezing — die tenslotte verkregen werd — zij maakt thans
urenlange wandelingen, leert niettegenstaande haar hogen leeftijd
vreemde talen en heeft geen klachten meer — was zeer lang. Het
duurde geruimen tijd vóór ik de oplossing voor al haar problemen
gevonden had. Allen, die zich in meerdere of mindere mate met
theosofische of occulte literatuur hebben vertrouwd gemaakt,
zullen het als een vaststaande waarheid aanvaarden, wanneer ik
zeg: De menselijke gedachte is een macht, even werkelijk, even
reëel als een motor met honderden paardenkrachten.

Een gedachte, de twijfel van een filosoof, de oproep van een filantroop,
het in de hersens van een volksmenner opbruisende, dat
onzichtbare iets, dat zich bij hem hoogstens in het boos fronsen
van het voorhoofd aftekent — heeft bastilles omvergeworpen,
tronen doen vallen, legers op de vlucht gedreven, koningen op het
schavot gebracht. Deze gedachte, — die het grofste materialisme
jaren geleden als een afscheiding van de hersens verklaarde op
dezelfde wijze als de urine van de nieren, — wordt heden ten dage
hoger gewaardeerd, omdat wij weten, dat zij als soeverein de stof
beheerst, ons gehele levenslot bepaalt en in staat is ons lichaam —
complex van miljoenen cellen — op te bouwen en te vernietigen.
Wij zien toch, dat sombere gedachten: spleen, melancholie,
vertwijfeling, depressie, wereldverachting, mensenhaat,
enzovoort de mens ook lichamelijk neerdrukken, zijn gang slepend
maken, zijn voorhoofd doorgroeven, zijn spijsvertering
verzwakken, zijn lichamelijke energie wegnemen en zijn werklust
verlammend beïnvloeden.

Wij zien, dat de zieke, die over zijn
kwaal klaagt en moedeloos in bed gaat liggen, dagelijks zieker
wordt.

In een medisch weekblad stond een opvallend bericht:
Een arts ging met zomervakantie. Hij had o.a. twee longpatiënten:
de één had een lichte longaandoening, de ander een zeer ernstige,
was rijp voor Davos of Egypte. De arts lichtte zijn plaatsvervanger
in over zijn patiënten. Over de twee bedoelde zieken zei hij: voor
degene met de lichte aandoening een lichte kuur, voor de ander
vertrek naar Davos.

De vervangende arts verwisselde echter de
beide informaties, hij sprak met de licht-zieke over een verblijf in
Davos en omgekeerd. Het gevolg van die verwisseling was: de
zwaar-zieke ging plotseling aanmerkelijk vooruit, de licht-zieke
daarentegen werd werkelijk ernstig en zwaar ziek.

Al zouden wij
aannemen, dat dit bericht overdreven is, ofschoon het medisch
weekblad borg is voor serieuze berichtgeving, dan moet toch ook
een scepticus toegeven, dat in het geval van de zwaar-zieke
longpatiënt, die in het Davos-stadium was, de mededeling van de
arts, dat hij slechts een lichte aandoening had, allereerst een
blijde, optimistische en opgewekte stemming te voorschijn riep,
dat die stemming o.a. eetlust en spijsvertering bevorderde,
bacillen vernietigde en dat daardoor zijn gehele lichamelijke
toestand op verrassende wijze verbeterde. Bij de licht-zieke
daarentegen riep de mededeling van de arts een geestelijke
depressie tevoorschijn, die een ernstige achteruitgang
veroorzaakte. De kracht der gedachte kan genezen of doden. Zij
heeft wonden gesloten, die geen balsem helen kon. De gedachte
was het geneesmiddel.

Marden deelt een geval mede, waarin een man in een ziekenhuis
gebracht werd, vreselijke pijnen lijdend en zó zwak, dat hij
ternauwernood het hoofd kon opheffen. Hij vertelde, dat hij een
uit meerdere tanden bestaand kunstgebit met een brug had
ingeslikt, waardoor hij de vreselijkste pijnen in zijn maag leed. De
dokter trachtte hem zijn denkbeeld uit het hoofd te praten, doch
tevergeefs, totdat een telegram uit zijn woonplaats kwam met de
mededeling, dat het gebit onder zijn bed gevonden was! Plotseling
van zijn ingebeeld lijden verlost, stond de man op, kleedde zich
aan en ging naar huis. Zolang hij in de mening verkeerde, dat het
gebit in zijn maag zat, kon niets hem van zijn pijnen bevrijden,
Wat eerst veranderd moest worden, was zijn voorstelling, zijn
gedachte.

Ook de vatbaarheid voor besmetting berust uitsluitend
op de geestestoestand: men kan met volkomen veiligheid werken
onder zieken, die aan besmettelijke ziekten lijden, als men zonder
vrees en zonder aan gevaar te denken tegenover die ziekten staat.
Napoleon bezocht pestlijders — zelfs wanneer de artsen bevreesd
waren er heen te gaan — en ontzag zich zelfs niet de hand op meer
dan een dier lijders te leggen.

„Wie niet bang is” zeide hij, „zal ook de pest bedwingen’.
Mensen met nerveuze spijsverteringsstoornissen, in het bijzonder
vrouwen, kunnen zelf niet goed begrijpen, hoe het mogelijk is, dat
zij bij invitaties ’s avonds laat alle mogelijke spijzen kunnen eten,
die hun anders in het geheel niet goed bekomen, en toch geen last
ondervinden. De oorzaak ligt eenvoudig in hun gedachten. Zij
hebben een prettig gesprek gevoerd, hebben hartelijk gelachen en
daarbij hun ziekten en zorgen vergeten.

Die vrolijke en zorgeloze
gedachten werkten terstond gunstig op het lichaam en daarmee op
de spijsvertering. Het lachen behoort in ieder geval tot de
krachtigste middelen, waarmede de natuur ons lichaam sterkt.
Voorwaarde voor hartelijk lachen zijn steeds opgewekte en
levensblijde gedachten, Deze brengen de stoornissen van ons
lichaam weer in orde, zij werken op de bezigheid van de geest als
smeerolie op een machine, doordat zij de wrijvingen, die het
eentonige en afmattende leven van iedere dag tevoorschijn roept,
beletten.

Dr. Snow spreekt in een Londens tijdschrift zijn overtuiging uit,
dat sommige delen van het lichaam de invloed van bepaalde
geestelijke toestanden ondervinden. Overgroot egoïsme, hebzucht
en afgunst beïnvloeden speciaal lever en milt. Haat en toorn
daarentegen de nieren, Jaloezie schaadt hart en lever, Wanneer
vrees, zorg en angst de geest vervullen, blijkt dit terstond uit de
hartwerking, De meeste gevallen van kanker, speciaal borst- en
baarmoederkanker, vinden hun oorsprong in voortdurende zorg
en angst. Geelzucht treedt dikwijls op als gevolg van sterke
geestelijke schokken, in het bijzonder ook na krachtige en lang
aanhoudende woede-uitbarstingen, zoals dit uit Bismarck’s leven
meer dan eens is gebleken.

Dr. Murchison zegt: Ik was verrast te constateren hoe vele van hen,
die aan leverkanker lijden, hun ziekte te wijten hebben aan
langdurig verdriet. Hun aantal was veel te groot om in een
toevallige samenloop te kunnen geloven.
Het is een vaststaand feit, dat in openbare bibliotheken een
verbazende vraag naar werken van medische aard bestaat, Velen,
die vermoeden aan een of andere ziekte te lijden, lezen met
ziekelijke nieuwsgierigheid, wat zij daarover kunnen opsporen,
Wanneer zij nu menen, dat de beschreven ziekteverschijnselen een
zekere gelijkenis vertonen met wat zij bij zichzelf bespeuren,
bevestigt dit geheel hun overtuiging, dat zij die ziekte werkelijk
hebben en dit denken maakt dan de oorspronkelijk slechts
veronderstelde ziekte tot een werkelijkheid.

Een verder voorbeeld hoe sterk de gedachte invloed op het lichaam
kan uitoefenen:(Dat bleef me altijd bij)

Een ter dood veroordeelden misdadiger in
Cleveland (U.S.A.) werd medegedeeld — het was in het jaar 1928
— dat men hem pijnloos zou laten sterven door de halsslagader te
openen.

De man werd met geblinddoekte ogen op een
operatietafel gelegd en er werd een kleine snede in de hals
gemaakt, waaronder een bekken geplaatst was, waarin men water
hoorbaar liet druppelen. In korten tijd was de man dood.

Slechts weinigen kennen de beslissende kracht, waarmede onze
gedachten ons gehele lot bepalen, De mensheid verkeert heden ten
dage nog in een grote dwaling, voor zover zij meent, dat de geest
wel veel tot stand kan brengen, doch dat hij niet in staat is op het
materiële leven van de mens in elk opzicht invloed uit te oefenen.
Dit leidt tot valse veronderstellingen en tot bedenkelijke conclusies.

Het geestelijke is de enige oorzaak van het materiële en
een mens, die dit nog niet kan inzien, zal steeds onder zijn
verkeerde levensbeschouwing te lijden hebben. Onder de vele en
velerlei nadelen, die de stijgende verfijning van het leven ten
gevolge heeft, is één der grootste de voortdurende, onophoudelijke
strijd tegen ziekte.

Overal vindt men de uitgebreidste
voorzorgsmaatregelen tegen ziek worden, men verwacht als het
ware, dat men ziek moet worden, men denkt er steeds aan en
natuurlijk wordt men het dan ook. Nooit kan men een ziekte door
maatregelen van buitenaf beletten op te treden of wegnemen, want
de oorzaak ligt in de gedachte van de mens. Eerst wanneer die
gedachten op gezond zijn omgeschakeld worden, kan men gezond
worden — anders niet.

De mens kan in zijn leven alleen dat verkrijgen, waarvan hij denkt,
dat het komen zal, waarom het ook moge gaan.
Als men voor iets bang is, denkt men, dat iets ongewenst zal
komen. Derhalve is de vrees voor een ziekte het zekerste middel
om die ziekte te krijgen. Er bestaat op de gehele wereld geen
ongeluk, dat van buitenaf op ons afkomen kan. Alles moet eerst in
onze fantasie geschapen worden. Wij strijden derhalve uitsluitend
tegen de beelden van onze fantasie, Wij vrezen steeds slechts de
spoken, die onze eigen geest schept.

De angst voor iets verwekt een gevoel van onmacht tegenover dat
iets, derhalve een negatieve voorstelling, dat het gevreesde
werkelijkheid, zal worden. Een voorbeeld: door boeken,
besprekingen met vrienden, dingen, die men ziet, of dergelijke
krijgt de mens een duidelijke voorstelling van een bepaalde ziekte
of ander ongeluk, Door zijn onwetendheid komt hij nu op een of
andere wijze tot de veronderstelling, dat ook hem die ziekte of dat
ongeluk zal treffen en het logische gevolg is, dat hij begint
daarvoor vrees te koesteren.

Hetgeen men vreest, probeert men
tegen te gaan, Op die wijze ontstaat in de mens de angst voor een
gevaar, dat hem bedreigt en hoe meer hij zich daartegen verzet,
des te sneller komt dit tot hem, omdat de bestrijding gelijken tred
houdt met de angst, waarvan de kracht op haar beurt weer een
graadmeter is voor de verwezenlijking der negatieve voorstelling,
d.i, die ziekte of dat ongeluk, Hoe meer men een kwaad bestrijdt,
des te groter wordt het. Het ongeluk ontstaat door de pogingen om
het te voorkomen, Het ongeluk komt, omdat men zich druk maakt
over het geluk.

Een mens, die de slagen van het noodlot, ziekten, ongelukken,
mislukkingen, enz. zonder vrees en met geringschatting tegemoet
treedt, ontwikkelt een magische, de overwinning garanderende
kracht, welke al die gevaren reeds in de kiem verstikt. De vrees is
een hol iets, gekweekt in de menselijke verbeelding, zijn grootste
vijand, die zijn slachtoffers bij massa’s maakt. De mens, die op de
toekomst vertrouwt, kan niets overkomen.

Langzaam, maar beslissend baant de geestelijke geneeswijze zich
een weg in de geneeskunde en het zal niet lang meer duren, of alle
andere methoden moeten de plaats voor haar ruimen.
Reeds de door Kant verkondigde leer der ontkenning van het
pijngevoel bij bijzonder daartoe gedisponeerde personen heeft tot
de merkwaardigste resultaten geleid. De bekende fakirs Taimu en
To Rahma en korte tijd geleden ook de Silezische bergwerker
Diebel laten zich b.v. onder strenge controle met handen en voeten
op een toestel vastspijkeren zonder een spier te vertrekken en
genezen hun wonden, waarvan zij de bloedingen eveneens doen
ophouden in de kortst denkbare tijd, uitsluitend door de kracht
van hun denken.

Deze resultaten, die ook de verklaring geven voor
het geheim der Indische fakirs, bewijzen duidelijk en zonder
tegenspraak, dat de geestelijke krachten in de mens volkomen in
staat zijn een beslissende invloed uit te oefenen, niet alleen op de
psychische, maar ook op de organische functies van het menselijk
organisme.
Als logische slotsom volgt daaruit de mogelijkheid om de
menselijke geest te gebruiken ter genezing van psychische en
organische gebreken, derhalve tot behandeling van zieken, De
erkenning van dit feit dateert niet van vandaag of gisteren. Zij
werd reeds voor duizenden jaren door de priesterartsen van het
oude Egypte, het oude Griekenland, het oude Assyrië en later door
de grote toverartsen uit de middeleeuwen — Roger Bacon,
Theophrastus Paracelsus, Chevalier d’ Aspinti — vastgesteld en
doelbewust als grondslag voor hun optreden als genezers
aangenomen.

Later is zij met de toenemende toepassing van
organische en anorganische geneesmiddelen voor zekeren tijd op
de achtergrond gedrongen. Toch heeft zij door de loop der eeuwen
heen steeds haar plaats behouden bij de medicijnmannen der
Zuid-Amerikaanse Indianenstammen en bij de z.g. sjamanen van
de oorspronkelijke bevolking van Siberië.
Drie eeuwen geleden bracht de leider der Katholieke missies in
Portugees Indië, de abt Faria, de wetenschap der hypnose, die hij
bij de Indische Yogi’s had. leren kennen, naar Europa. Weliswaar
ontkwam hij zelf ternauwernood aan het gevaar om als verspreider
der “zwarte” kunst op de brandstapel te komen, maar de
wetenschap, waarmee hij Europa verrijkt had, drong door. Twee
artsen, de Engelsman Braid en de Fransman Charcot van de
Sorbonne bereikten met de nieuwe methode resultaten, die de
gehele medische wereld in stomme verbazing brachten, terwijl in
het grote werk van Karl Kiesewetter „Geschichte des Okkultismus’’
de theorie der nieuwe geneeswijze op wetenschappelijke wijze
werd uiteengezet.

Aan de door de hypnose gebrachte erkenning, dat de gedachten
van een lijder van groot belang zijn voor diens genezing, sluit zich
de psychotherapie aan, die zich ten doel gesteld heeft de patiënt
bewust door eigen geesteskracht gezond te doen worden. Toch
hielpen ook al deze erkenningen niet veel. Men stelde weliswaar
vast, dat de geest wonderen verrichtte, maar men wist toch nog
niet, hoe men er de patiënten met stelligheid toe brengen moest,
opdat zijn gedachten in elk geval op gezond worden gericht
werden. En omdat men dit niet vinden kon, wendde men zich
opnieuw tot de materiële behandelingsmethode en begon weder
met kruiden, medicijnen en andere hulpmiddelen. Weliswaar
waren er nog steeds geestdriftige en fanatieke aanhangers der
geestelijke geneeswijze, doch deze beweerden steeds, dat men
geloven moest, wilde men gezond worden. Geloven kan echter de
“verstandelijke’’ mens nu eenmaal niet.

Hij moet overtuigd
worden. Om iemand van het primaat en de geneeskracht van de
geest te kunnen overtuigen, moet men tevoren de wetten van de
geest onderzoeken om ze vervolgens te kunnen duiden. Dat
geschiedde echter niet en zo bleef alles bij het oude: het lijden der
mensheid duurde voort, omdat men de werking van de geest, het
hoe en waarom niet vaststellen kon. De medische wetenschap
heeft weliswaar — het moet gewaardeerd worden — speciaal
gedurende de grote Europese oorlog — ter genezing van
psychische schokken — stotteren, nerveuse tics, het ’s nachts
wakker schrikken, bij dwang- en angstvoorstellingen en dergelijke
— niet versmaad, dezelfde hypnose, die nog kort tevoren met een
minachtend gebaar als afgedaan was beschouwd, als
geneesmethode te gebruiken.

Maar daarmede hield het op, verder
kwam men niet en men bestreed zelfs nadrukkelijk elke
mogelijkheid van genezing door geestelijke methoden, wanneer
het organische defecten betrof, Weliswaar kon men verschillende
plotselinge genezingen, waar alle medische kunst gefaald had en
de dood als vanzelfsprekend verwacht werd, niet zonder meer
ontkennen, maar omdat de oorzaak daarvan verborgen was,
versmaadt de officiële wetenschap het te trachten die onbekende
oorzaken op te sporen en na te gaan en vervolgt haar weg langs
oude lang betreden paden. Het gevolg is, dat de mensen van tegenwoordig zich steeds meer van de medische wetenschap afwenden.