Het levensraadsel
https://www.theosofie.net/onlineliteratuur/levensraadsel/levensraadsel.pdf
Mooi boekwerkje
o.a.
Armoede
Armoede en welvaart zijn andere ervaringen die nodig zijn om tot
een vervolmaakt karakter te komen.
Indien iemand die welvarend is in luxe en comfort leeft zonder
een poging te doen de armoede en ellende die hij misschien in zijn
omgeving ziet, of waarvan hij weet heeft, te verlichten, is het duidelijk
dat hij nog niet heeft ervaren wat het betekent om arm te zijn. Omdat
KARMA: DE WET VAN GEVOLGEN 199
de aanblik van de ellende van anderen niet voldoende is om zijn
mededogen op te wekken, moet hijzelf door deze ervaring gaan om
haar te begrijpen. Ze is een van de ‘stadia in de praktijkschool’ die
niet kan worden overgeslagen, en armoede zal blijven bestaan zolang
er mensen zijn die de les daarvan niet hebben geleerd. Nadat hij de
ervaring heeft gehad en de ontberingen kent die zij met zich meebrengt, zal hij niet langer onverschillig zijn voor de ellende van
anderen, maar zal vanuit een sympathiek begrip voor hun situatie iets
doen om daarin verbetering te brengen. Een ruim, edelmoedig,
meevoelend karakter is het kenmerk van iemand die de les van de
armoede heeft geleerd en daarvan heeft geprofiteerd.
Armoede komt op iemands pad als gevolg van zijn of haar karma,
maar dit is geen excuus voor hen die in gunstiger omstandigheden
verkeren om hulp te weigeren als zij in staat zijn die te geven.
Armoede leert zowel arm als rijk een les. Voor de beter gesitueerden is het een uitdaging om mededogen te tonen, om vrijgevigheid in
praktijk te brengen. De rijken van vandaag zijn misschien arm
geweest in hun vorige incarnatie. Dit is hun gelegenheid te tonen dat
ze hun les hebben geleerd. Voor de armen is de ervaring een gelegenheid de waarde van kleine dingen te leren, verkwisting tegen te
gaan, zuinigheid te beoefenen en minder behoeften te hebben.
Mensen die van liefdadigheid afhankelijk waren, hebben verklaard dat hun verzoeken in arme wijken veel meer gehoor vinden
dan bij degenen die het goed hebben, wat het effect van armoede als
leraar aantoont, ook al waren de ontvangen bedragen in het eerste
geval kleiner.
Tegenslagen
De ervaringen van succes en tegenslag zijn beide nodig voor de
training van de mens, zoals zon en regen nodig zijn voor de groei van
planten. Een eik wordt sterk doordat hij de windkracht moet weerstaan, en zo wordt een mens sterk door het overwinnen van de
obstakels waarmee hij te maken krijgt. Zelfs uit ongunstige
omstandigheden kan men voordeel behalen. Iedere moeilijkheid die
we ontmoeten kan als een trede op de ladder worden gebruikt. Een
zeilschip kan tegen een ongunstige wind in worden gelaveerd door
handig gebruik van zeil en roer. Perioden van succes, gemak en comfort zijn geen groeiperioden, maar rustpauzes tussen beproevingen.
200 HET LEVENSRAADSEL
De Chinese filosoof Mencius (derde en vierde eeuw v.Chr.)
schrijft: ‘Wanneer de hemel op het punt staat een mens goedgezind
te zijn, oefent hij eerst zijn denken met lijden, en zijn zenuwen en botten met gezwoeg. Hij stelt zijn lichaam aan honger bloot, onderwerpt
hem aan extreme armoede en brengt verwarring in wat hij wil
ondernemen. Op al deze manieren stimuleert hij zijn denken, sterkt
hij zijn natuur en helpt hij waar onbekwaamheden zijn.’
En Boeddha zegt: ‘Hij die geleerd heeft met geduld te lijden zal
worden gezuiverd en zal als instrument worden gekozen om lijden
te verlichten.’
En Socrates zegt over vreugde en pijn: ‘Hoe uniek is het verschijnsel dat vreugde wordt genoemd, en hoe merkwaardig verwant aan
pijn, waarvan men zou denken dat deze het tegengestelde is; want ze
komen nooit tegelijkertijd en toch is hij die het ene najaagt in het algemeen gedwongen het andere op de koop toe te nemen. Het zijn twee
verschillende dingen, maar toch groeien ze uit één stam – en wanneer
de een zich voordoet, volgt daarom de ande
