Hoe geef jij je grenzen aan?

Hoe geef jij je grenzen aan?

Ga je vaak op allerlei verzoeken in?
Wil je graag anderen helpen?
Wil je graag aardig gevonden worden?
Hoe kun je grenzen aangeven?
Wanneer je empatisch bent en goed kunt luisteren dan creër je daarmee draagvlak. De schaduwzijde daarvan kan zijn dat je moeite hebt om grenzen te stellen en mensen te confronteren met hun eigen verantwoordelijkheid.

Leidinggevenden die goed zijn in het aanvoelen van behoeften van collega’s en medewerkers, zijn empatisch, kunnen goed luisteren en creëren daarmee draagvlak. De schaduwzijde daarvan kan zijn dat ze moeite hebt om grenzen te stellen en medewerkers te confronteren met hun eigen verantwoordelijkheid.
Wanneer je te vaak in stemt ben je een trouwe hond voor anderen maar niet voor jezelf. De kans is groot dat je je uiteindelijk gebruikt of overbelast gaat voelen. Het voordeel is dat iedereen je aardig vind maar daar is de lol snel vanaf als je jezelf niet meer aardig vind. Door de overbelasting kom je steeds verder van jezelf af te staan. Je doet dingen die je eigenlijk niet wilt doen of je bent de hele tijd bezig je best te doen. Je mist steeds meer het plezier in je werk. Misschien krijg je last van sombere buien, piekeren of perfectionisme. Op een gegeven moment laat het lichaam je weten dat je te ver gaat door allerlei klachten zoals hoofdpijn, darmklachten, vermoeidheid en aanhoudende ontstekingen. De noodzaak om grenzen te stellen dient zich hiermee aan. Dat betekent dat je duidelijk zegt wat je niet wilt. Hier ligt vaak het probleem. Je vindt het lastig ‘nee’te zeggen of op te komen voor jouw wensen.

Waarom is het zo moeilijk om grenzen aan te geven?

Angst voor afwijzing
Veel mensen laten hun leven leiden door de goedkeuring van anderen. Ze willen koste wat kost aardig gevonden worden. Herken je dat? Door bijvoorbeeld ‘nee’ te zeggen tegen een verzoek, zou men je wel eens heel vervelend kunnen vinden of ze zullen teleurgesteld in je zijn. Dit wil je blijkbaar voorkomen. Hier ligt een diepe kernovertuiging aan ten grondslag dat je alleen de moeite waard bent als je het anderen naar de zin maakt en dat je er alles aan moet doen om te voorkomen dat je wordt afgewezen. Je gaat er vanuit dat afwijzing het allerergste is dat je kan overkomen.

Angst voor kritiek
Weinig eigenwaarde en angst voor kritiek gaan hand in hand. Wanneer je afhankelijk bent van de mening en goedkeuring van anderen zul je huiveren voor diens kritiek en je onderdanig opstellen. Je gevoel van eigenwaarde ligt in de handen van een ander. Hier ligt een diepe kernovertuiging ten grondslag dat je niet goed genoeg bent. De focus verleggen van een ander naar jezelf vraagt moed, vooral als je je hier onzeker in voelt.

Angst voor conflicten
Veel mensen hebben angst voor boosheid en ruzie, enerzijds omdat ze ooit teveel hebben meegemaakt en anderzijds omdat ze nooit geconfronteerd zijn met gevoelens van boosheid. De spanning van boze mensen is moeilijk te verdragen. Hierdoor ben je gemakkelijk te manipuleren vooral wanneer iemand op een dwingende manier aandringt.

Schuldgevoel
Een bekend boek uit de jaren zeventig “Als ik ‘nee’ zeg voel ik me schuldig” is nog steeds aan de orde van de dag. Schuldgevoel ontstaat doordat je verkeerde veronderstellingen hebt. Je hebt het idee dat je anderen iets schuldig bent. Dat is meestal niet het geval maar mensen kunnen je dat gevoel wel geven door bijvoorbeeld aan te geven dat ze het zonder jou niet redden. Dat is een van de vele manipulatietechnieken. Je hebt de veronderstelling dat je verantwoordelijk bent voor het geluk van anderen zodat je de problemen van anderen gaat oplossen. Daarnaast ga je er vanuit dat je je keuzes moet rechtvaardigen voor het geval je voor jezelf kiest. Hierdoor ga je je steeds verdedigen.

Te hoge eisen aan jezelf stellen
Ben je iemand die alles aan moet kunnen of iemand die alles uit het leven wil halen? Beide levensstijlen eisen veel van je; zowel emotioneel als fysiek. Wanneer je alles aan moet kunnen heb je een strenge houding ten aanzien van jezelf. Je mag waarschijnlijk niet zwak zijn, elk probleem is een uitdaging en niets is te moeilijk om aan te pakken. Wat je vergeet is dat ieder mens zo zijn kwaliteiten en beperkingen heeft. Voor je eigen welzijn en geluk is het goed om te weten waar je goed in bent en waar niet. Wanneer je alles uit het leven wilt halen heb je de illussie dat je zowel een baan en carrierre een gezin met kinderen en een huishouden, vriendschappen, sport, familiecontacten en maatschappelijke betrokkenheid aan kunt.

Jezelf willen bewijzen
Vanuit een gebrek aan eigenwaarde of eigenliefde wil je aan de omgeving bewijzen dat je ergens goed in bent of dat je een goed mens bent. Daardoor neem je teveel hooi op je vork en stel je te hoge eisen aan jezelf. Door je bewijsdrang wordt je perfectionistisch en faalangstig. Je gaat daardoor voorbij aan je grenzen, zowel fysiek, mentaal en emotioneel. Je bent te ge richt je op de goedkeuring van je omgeving.
​
Een te groot verantwoordelijkheidsgevoel
Ben je iemand die zich het lot van anderen aantrekt en zich verantwoordelijk voelt voor het geluk van anderen. Een nobele karaktertrek maar er zit een addertje onder het gras. Al die mensen die zich graag afhankelijk maken of gered willen worden komen op jou af als bijen op honing. Je bent geneigd daardoor eer te dragen dan je aan kunt. Op het werk laat je je wellicht verleiden taken van collega’s over te nemen omdat je je verantwoordelijk voelt voor het eindresultaat of de tevredenheid van de klant.

Waarom is het belangrijk om grenzen aan te geven?

Grenzen aangeven vergroot je zelfrespect.
Je geeft daar mee aan dat je jezelf de moeite waard vindt.

Grenzen aan geven vergroot je zelfvertrouwen
Het is een vicieuze cirkel; wanneer je geen grenzen aangeeft verklein je je zelfvertrouwen omdat je je laat leiden door de behoeften van anderen en voorbij gaat aan je mogelijkheden. Wanneer je wel grenzen aangeeft vergroot je je zelfvertrouwen omdat je vertrouwd op je eigen gevoel en je eigen kunnen. Elke keer dat je voor jezelf kiest, groeit je zelfvertrouwen.

Grenzen aangeven zorgt voor een positief zelfbeeld
Wanneer je verantwoordelijkheid neemt voor je welzijn zul je ontdekken dat je jezelf een goed gevoel kan geven. Dat maakt je minder afhankelijk. Bij een positief zelfbeeld ga je er vanuit dat je goed genoeg bent zoals je bent. Dat hoef je niet meer te bewijzen.
​
Door grenzen aan te geven zorg je voor je gezondheid
Wanneer je geen grenzen aan geeft wordt de draaglast groter dan de draagkracht. Dat gaat ten koste van je gezondheid. Je kunt je lichaam gebruiken als grensgever. Het maakt je duidelijk wanneer je te ver gaat. Zo kom je niet in een situatie terecht waarin je jezelf uitput voor anderen.

Jouw grenzen geven aan wie je bent
Je grenzen geven aan wat je belangrijk vind en wat niet, wat waardevol is en waar je voor gaat. Misschien ben je dat vergeten. In dat geval is het goed om te onderzoeken wat waardevol voor je is. Stel bijvoorbeeld dat de waarde ‘vrijheid ‘ belangrijk voor je is : Hoe kun je daar vorm aan geven in je leven, misschien door af en toe een week-end alleen op pad te gaan.

Wat kun je doen?

Assertieve houding
Door een assertieve houding, waarbij je opkomt voor je rechten, draag je zorg voor jezelf en hou je rekening met de ander. Deze rechten kunnen je inspireren op te komen voor je eigen wensen, mening en gevoelens.

Je hebt het recht om ‘nee’ te zeggen, een verzoek te weigeren.
Je hebt het recht om van mening te veranderen
Je hebt het recht om fouten te maken
Je hebt het recht om met respect behandeld te worden
Je hebt het recht je mening te uiten
Je hebt het recht om voor jezelf op te komen
​
Inzicht krijgen in oude veronderstellingen
Deze rechten zijn voor veel mensen enorm moeilijk. Vooral het recht om ‘nee’te mogen zeggen. Wanneer je besluit te gaan staan voor je recht geeft dat veel spanning en kan het voelen alsof je leven er vanaf hangt. Om de angel van deze spanning eruit te kunnen halen is het heel belangrijk er achter te komen wat je veronderstellingen zijn. Ga de lijst met oorzaken na en kijk welke je herkent; angst voor afwijzing, kritiek, conflicten, stel je te hoge eisen aan jezelf, krijg je een schuldgevoel, wil je jezelf bewijzen, heb je een te groot verantwoordelijkheidsgevoel?
Om meer inzicht te krijgen in jouw thema is het belangrijk te onderzoeken wat de bron hier van is. Die vind je in jouw levensgeschiedenis en meestal in het gezin van herkomst. De bron is meestal gekoppeld aan kind overtuigingen. Het is belangrijk dat je vanuit je volwassenheid een ondersteunende overtuiging gaat formuleren die je helpt om ‘nee’te zeggen. Bijvoorbeeld ‘Ik mag voor mezelf kiezen’. Daarnaast is het goed om het kind in jezelf gerust te stellen door tegen jezelf te zeggen dat je goed genoeg bent zoals het je bent.

Uitstel vragen
Uitstel vragen werkt als een redder in nood. Meestal overvallen mensen je met hun wensen en verzoeken, smeekbeden en hulpvragen. Na hun vraag voel je de spanning stijgen en komt de angst of schuldgevoel naar boven en je twijfels of je hier wel tegen in durft te gaan. Een standaard antwoord die veel mensen helpt is te zeggen dat je daar eerst even over wilt nadenken en er op terug komt. Wanneer men je onder druk zet kun je antwoorden dat diegene je er mee overvalt en dat je geen keuzes wilt maken waar je weer op terug moet komen want dat is voor beide partijen vervelend.

Bedenktijd
In de bedenktijd stel je jezelf de volgende vragen:
Stem ik in omdat ik het wil of omdat ik me anders schuldig of gespannen ga voelen?
Word ik blij van het verzoek of voelt het als een last?
Wat levert het op als ik ja zeg?
Wat levert het op als ik nee zeg?
​
Toch toegegeven
Je mag altijd op je besluit terug komen. Dat is een assertief recht. Het helpt als je je excuses aanbiedt: ’Het spijt me’ of ‘Ik vind het heel vervelend maar ik moet terug komen op de afspraak.’
‘Ik kan toch niet’.
‘Ik heb het te druk’.
‘Het belast me te veel’.

Mocht je ondanks de inzichten en de tips moeite blijven houden om grenzen aan te geven, dan kun je contact met mij opnemen. Ik kan je helpen door middel van persoonlijke coaching of door deel te nemen aan een fundament groep. Kijk hiervoor op het aanbod.

Copyright Marja Postema
www.abcvanemoties
[email protected]